مهدی فرهمند

متری شیش ونیم را چه دوست داشته باشیم،چه نه،باید بپذیریم که از فیلمهای مهم چند سال وشاید چند دهه اخیر سینمای ایران است.دومین ساخته سعید روستایی،پس ازفیلم موفق ابد ویک روز،بازهم به معضل فقر،اعتیاد وسَرخوردگی قشری فراموش شده از جامعه میپردازد اما این بار دربستری عمیق تر و با زاویه دیدی گسترده تر.متری شیش ونیم،درقیاس با ساخته قبلی روستایی،گاهی بهتر است و درجاهایی ضعیف تر.داستان فیلم براساس دوشخصیت صمد/پلیس(با بازی پیمان معادی)و ناصر/خلافکار(نوید محمدزاده) شکل میگیرد وقراراست پلیس داستان،درطول فیلم با تعقیب وگریز و عملیات ویژه ردیابی،به ناصر دست یابد.دو سوم اول فیلم،در این راه بسیار موفق است.در این قسمتها،همه چیز داریم!ظرفی دلفریب از هیجان،تعقیب وگریز،تنش،تعلیق و اضطراب که همگی درسایه فیلمنامه خوب،پرداخت دقیق شخصیتها،فیلمبرداری دقیق ودکوپاژ عالی صحنه ها بدست آمده است.پلیس فیلم،همان پلیس با صلابت وکاردان است وخلافکار فیلم همان چهره مرموز وباهوشی است که به سادگی دُم به تله نمیدهد!و این یعنی ما با معمای پیچیده ای طرف هستیم که به این سادگی ها قابل حل شدن نیست.روستایی دربرخی سکانسها با المان هایی به ما نشان میدهد که این قصه درواقع یک بازی چندمرحله ایست!مثلا صحنه شکسته شدن درها توسط پلیس و ورود به مرحله بعدی بازی برای دستیابی به غول مرحله آخر(ناصر)!همانطور که گفته شد،دو سوم ابتدایی فیلم در ساخت وپرداخت عالیست.اما در یک سوم انتهایی،فیلم کاملا سقوط میکند!!دیگر نه از تعلیق وهیجان و آدرنالین خبری هست،نه از شخصیت پردازی درست ودقیق ابتدای فیلم!همه چیز ساده و سردستی پیش میرود!پلیس با چند بازجویی ساده وتکراری ازچند معتاد وخرده فروش،به راحتی به ناصر میرسد!ناصری که به واسطه اقدامات ارزشمندش درکمک به همدردها!و در ادامه آه وناله های شعارگونه ونچسب و ربط دادن تمام جرمهایش به فقر ونداری،در نگاه تماشاچی یک‌ خلافکار سمپات و ترحم برانگیزمیشود!و درواقع دیگر شخصیت سیاه یا منفی و حتی خاکستری هم نیست!بلکه مثبت هم جلوه میکند!اوج ضعف پایان بندی فیلم،در بیست دقیقه پایانی اتفاق می افتد.جایی که ناگهان شخصیت پلیس از قصه حذف میشود!!و درواقع پروتاگونیست داستان تنها می ماند!هرچند فیلمساز بعدها ادعاکرد حذف پلیس قصه بخاطر ممیزی بوده اما این ادعاخیلی قابل قبول نیست.چون پلیس،هنوز هم اقتدار وصلابت خودرا دارد وبا پس زدن رشوه چندمیلیاردی ناصر(که باورپذیر هم نیست)تازه صاحب اقتدار واعتبار بیشتری هم درنزد بیننده شده ،پس دلیلی برای سانسور ندارد!و دست آخر،سکانس اعدام که اصلا درنیامده!و قدری هندی وار طراحی شده!ای کاش وای کاش،روستایی در پایان بندی فیلمش هم همان وسواس ودقت دوسوم ابتدایی فیلم را داشت.ای کاش کاراکترها،طبق همان نقشه ایتدای فیلم پیش میرفتند و ای کاش فصل پایانی فیلم،انقدر بی رمق و نچسب نبود.در اینصورت متری شیش ونیم،میتوانست اثری بی بدیل در سینمای ایران باشد.