مدتیست اینطرف و اونطرف در مجازی و غیرمجازی می خونیم و می شنویم که مثلا "با افتخار آریایی ام"، "با افتخار کُردم"، "با افتخار اصفهانی ام" و خیلی با افتخارهای دیگه! عبارت "با افتخار ...." از کِی، کجا و چرا وارد ادبیات ما شد؟ از چه زمانی شروع کردیم افتخار کردن به قومیت، زبان یا رنگ پوست. از کِی اصالت، شد قومیت و نه انسانیت؟ از کِی برتری شد زبان و نه ادب؟ از کی فخر شد قدِ بلند و نه فکر بلند؟ اگر این فخر فروشی ها، تظاهرِ مدرنِ نژادپرستی نیست، پس چیه؟ آیا ما به داشته هایی که در داشتن اونها هیچ نقشی نداریم می تونیم افتخار کنیم؟ این که من اهل فلان شهر یا قوم هستم حاصل تلاش منه؟ نه! این فقط یک اتفاقه که به هزار شکل دیگه ممکن بود رخ بده. این که پوست سفید یا موی سیاه داریم نتیجه ی یک رخداد ژنتیکه که در این رخداد ما هیچ نقشی نداشتیم پس دلیلی هم برای افتخار کردن و فخر فروختن در این موارد نداریم. تنها فضائل اکتسابی و سرمایه های وجودی انسان قابل افتخار هستند، ما می تونیم به اینکه یک هنرمند بزرگ یا دانشمند یا نویسنده و فیلسوف و یا در کل یک انسان درست و مفید هستیم افتخار کنیم، چرا که همه ی اینها حاصل تلاش و زحمت خود ماست و قطعا قابل افتخار و احترام. اینکه من همشهری حضرت سعدی یا مولانا یا نواده ی فلان سردار یا برادر زاده ی فلان مقام هستم، زمانی میتونه باعث افتخار باشه، که گوشه ای از فضیلت اون بزرگوار را در خودم جمع کرده باشم. اما آنچه گفته شد به هیچ وجه به معنای پشت کردن به مفاهیم گرامی و با ارزشی مثل قومیت، زبان و یا فرهنگ نیست، دلبستگی به قومیت مساله ایست کاملا طبیعی، به جا و پسندیده و این دلبستگی با فخر فروشی کاملا متفاوته. هرکس میتونه و باید به قومیت و فرهنگ و زبان خودش بباله، یعنی در سایه این پیشینه رشد کنه و به کمال برسه. من می تونم خُرسند و دلخوش باشم به این که متولد و اهل شهری هستم با چند هزار سال سابقه ی تاریخی، فرهنگی بالا، پیشرو و تاثیرگذار، مهد هنر و شعر و ادب. زادگاه و موطن هنرمندان و شاعران بیشمار. اما فقط زمانی اجازه دارم به این اهلیت افتخار کنم که توشه ای از فرهنگ و هنر و ادبِ این خاک را با خودم همراه کرده باشم، اونوقت میتونم بگم " با افتخار یک هنرمند اصفهانی ام". اما نظامی گنجوی به جای اینکه مثل من اینقدر روده درازی کنه با یک بیت اصل مطلب را ادا کرده. گیرم پدر تو بود فاضل از فضل پدر تو را چه حاصل؟ پ.ن. اینکه کی، کجا و چرا چنین شد، نیازمند شرح مفصلیست که در این مقال نگنجد! باشد در مجالی دیگر. م.شیروانیان #فرهنگ #افتخار #قومیت #ملیت #زبان #نژاد #ارزش