. اول ورق بزنید و جملات بالا را بخوانید. تناقض نرمال است. اساسا هستی بر مدار تناقض شکل گرفته و انسان بدون تناقض یا محال است یا روانپریش و جامعه ای که نمی تواند تناقض را ادراک کند یک جامعه عقب مانده است. وجه مشترک همه جملات بالا اجتماع نقیضین است، یعنی دو چیز کم و بیش غیر قابل جمع کنار هم آمده اند. اما چرا برای ما جمع دو امر متناقض سخت است؟ شاید بتوان فلسفه اسلامی را مقصر این امر دانست چرا که در یک اصل مشهور و محکم در این فلسفه اجتماع نقیضین محال است اما همانگونه که مرتضی مطهری شرح میدهد «آنچه به نام «اجتماع ضدين» يا «اجتماع نقيضين» از طرف ديالکتيسينهاي جديد خوانده ميشود چيز ديگري است غير آنچه فلسفه و منطق از قديمالايام به اين نام خوانده و آن را ممتنع و محال دانستهاند، بلکه آنچه ديالکتيسينهاي جديد به اين نام خوانده اند...احياناً مورد قبول هم هست.» او یاد آور میشود که «اصل تضاد نه تنها مورد انکار نيست بلکه از اصول و ارکان طبيعت و از شرايط پيدايش اشياء است.» بنابراین اینکه مقصر کیست، کمی مبهم است ولی چیزی که واضح است این است که ما بیشتر در مقام نفی تناقض ایم تا رفع و مدیریت آن و این باعث میشود نتوانیم در خود و جامعه وحدت و عدالت ایجاد کنیم. جملات بالا را یکبار دیگر مرور کنید. ما در تحقق تک تک این گزاره ها شکست خورده ایم. چرا؟ چون ما به جای رفع، نفی تناقض میکنیم و نفی تناقض بیشتر تولید تناقض میکند، اما تناقض منفی. مثلا ما با آمریکا دشمنیم ولی بیشتر از هر کشور دیگری سودای آمریکایی شدن داریم، یا همان قرائتی که زینت غیر شهوانی زن را به عنوان الگو نمیپذیرد، زن چادری اختلاس گر پاژیرو سوار تولید میکند! اساسا مرز بین تناقض و نفاق همینجاست، منافق تناقض خود را یا پنهان یا نفی میکند، حالا آنکه آدم سالم تناقض را برسمیت شناخته در صدد ایجاد وحدت و هماهنگی بین متضاد ها، یعنی پیدا کردن نقطه تعادل ورفع تناقض است. این یعنی زن چادری اختلاسگر بد است ولی زن چادری کارآفرین ثروتمند خیلی هم خوب(به عنوان مثال). باید بپذیریم علیرغم تلاش مطهری برای پذیرش تضاد، بین ما و خاصه بین روحانیت ما هراسی عجیب از تناقص وجود دارد، هراسی که به جای ایجاد وحدت بین تضاد ها (تناقض مثبت) تولید فزاینده تناقض (منفی) میکند. آری تناقص صورت مسأله های جدید و از همه مهمتر اضطراب تولید میکند، اما پاک کردن صورت مسأله، شاید اضطراب را موقتی برطرف کند اما در کلان ماجرا افسردگی و رخوت تولید میکند. بیایید از اضطراب حاصل از تناقص نهراسیم که این رفع این اضطراب عاملیت انسانی است. #از_تناقض_نهراسیم.
1،262
73
1399/06/11