. در فواره یا آبشار (تصاویر بالا، ورق بزنید) آب با شدت در حال حرکت است و بسته به حجم پذیرای کاسه های زیرین در درون آنها جا میگیرد. در مواجهه با آبشار ما هیچ وقت درباره علت حرکت آب سوال نمی پرسیم، گویی در نظر ما آب به خودی خود در حال حرکت است. برای ما "علت" حرکت موضوعیت ندارد، چه بسا که برای ما "وجود" آب خود علت حرکت آن است. ما ممکن است به کاسه نزدیک بشویم و فکر کنیم کاسه ها مهم اند. مثلا بگوییم چه کاسه زیبایی! ولی این در واقع خطای دید ماست، اگر درست بنگریم، اگر کمی عقب بایستیم خواهیم دید که کاسه تنها ظرف حمل کننده آب است و بدون “وجود” آب کاسه موضوعیت زیادی ندارد. در واقع این ذهن ماست که کاسه را پررنگ میکند، اما در حقیقت آنچه باعث معنا دار شدن کاسه است "وجود" و شدت حرکت آب است. . حال یک ابر را در آسمان تصور کنید، ابری با بار مثبت. برای تولید باران، این ابر احتیاج به ابری با بار منفی دارد. اما ابرها به خودی خود هم نمی توانند به یکدیگر نزدیک شوند. این باد است که باعث برخورد ابرها با قطب های متضاد میشود . این یعنی یک ابر به متضاد و یا اصطلاحا “دیگری” خود احتیاج دارد و قطب های متضاد برای پیوستگی با یکدیگر و تولید آب باران به یک واسط بیرونی یعنی باد احتیاج دارند. . در مثال فواره، علت حرکت و “دیگری” زیاد موضوعیت ندارد. فرض بر این است که بدون “دیگری” حرکت تولید میشود، چرا که نفس “وجود” آب مولد است. در صورتیکه در مثال ابر، بدون دیگری و تضاد، تولید غیر ممکن است. مثال فواره انتزاعی است از فلسفه ملاصدرا و آنچه او حرکت جوهری/ اشتدادی و اصالت وجود میخواند و مثال دوم ارجاع دارد به دیالکتیک ابن عربی/ هگلی. برای صدرا، آب وجود است و کاسه ماهیت و این آب بسته به حجم کاسه ها در شدت های مختلفی در حال حرکت است. برای ابن عربی/ هگل، قطب های متضاد مثل مرد و زن باید به تخاصم و بعد سنتز و ازدواج یکدیگر در آیند تا حرکتی بوجود بیاید. . فرض کنید در یک جغرافیا، بین جامعه و حکومت نگاه فواره ای مسلط باشد و خبری از نگاه باران و باد نباشد. آن چه جامعه ایست؟ آن جامعه ایست که در آن “دیگری” موضوعیت ندارد، فقط وجود قدرت است که باید توسط جوان مومن انقلابی تکثیر شود. این جامعه در مورد "وجود" ساختار طرح پرسش نمیکند چرا که وجود خود تولید کننده حرکت است. در این جامعه تضاد آرا و اندیشه های متضاد هیچ گاه موضوعیت استراتژیک ندارد. پینوشت: شریعتی دیالکتیکی بود و اقای مصباح صدرایی، مطهری هم موضعی میانه داشت. نئو صدرایی ها مسلط اند، در سیاست، حوزه، رسانه و فرهنگ. . #فلسفه_به_زبان_ادمیزاد
1،577
90
1398/10/25