‏امیر نادری‏
Amir Naderi

پدرش پیش از تولد وی فوت می‌کند و مادرش را در شش‌سالگی از دست می‌دهد. همراه با برادر بزرگترش تحت سرپرستی خاله‌اش زندگی می‌کرد. کارهایی مانند تخمه‌فروشی جلوی در سینما، کنترل‌چی سالن سینما و آپارات‌چی سینما را در آبادان تجربه می‌کند. از ۱۲ سالگی با تماشای فیلم‌های خارجی در سینمای آبادان، به سینما و نمایش علاقه پیدا کرد و بعد در تئاتر حافظ آبادان نقش‌هایی کوتاه از بچه‌ها را بازی می‌کرد. وی دانش‌آموخته‎ی "دبیرستان رازی" آبادان است. با برادرش به تهران می‌آید و در چند عکاس‌خانه کار می‌کند. آشنایی‌اش با علی‌رضا زرین‌دست پای وی را به سینما باز می‌کند. کار در سینما را با عکاسی فیلم «قیصر»، «حسن کچل» و «پنجره» آغاز کرد. نادری شش‌ماه به انگلستان می‌رود، سال (۱۳۵۰) کار فیلم‌سازی‌اش را با نویسندگی و کارگردانی «خداحافظ رفیق» در ایران شروع می‌کند.

وی از کارگردانان تأثیرگذار و مهم سینمای موج نو و معناگرای ایران است. نادری از کودکی در سالن سینما و تئاتر کار می‌کرد و با دیدن فیلم و نمایش، خواندن نقد فیلم و معاشرت با منقدان، به طور خودآموخته وارد عالم سینما شد. توجه جشنواره‌های جهانی با فیلم «دونده» و «آب، باد، خاک» به وی جلب شد.

فیلم بعدی امیر نادری «ماه» نام داشت، نادری گفته‌است بیست سال درباره‎ی موضوع این فیلم کار کرده و یک دلیل مهاجرت وی از ایران به آمریکا، ساختن فیلم «ماه» بوده‌است.

امیر نادری کارگردانی فیلم‎هایی نظیر؛ «آب، باد، خاک» (۱۳۶۴)، «دونده» (۱۳۶۱)، «جستجو» (۱۳۵۹)، «ساخت ایران» (۱۳۵۷)، «مرثیه» (۱۳۵۶)، «تنگسیر» (۱۳۵۲)، «تنگنا» (۱۳۵۲)، «سازدهنی» (۱۳۵۲) و «خداحافظ رفیق (۱۳۵۰)، را برعهده‎ داشته‎است.

وی همچنین نویسندگی فیلم‎هایی نظیر؛ «آب، باد، خاک» (۱۳۶۴)، «دونده» (۱۳۶۱)، «جستجو» (۱۳۵۹)، «ساخت ایران» (۱۳۵۷)، «مرثیه» (۱۳۵۶)، «تنگسیر» (۱۳۵۲)، «تنگنا» (۱۳۵۲)، «سازدهنی» (۱۳۵۲) و «خداحافظ رفیق» (۱۳۵۰)، را برعهده‎ داشته‎است.

امیر نادری، جایزه‎ی بهترین کارگردانی برای فیلم‌های «تنگنا» و «تنگسیر» از ششمین جشنواره‎ی فیلم سپاس (۱۳۵۳)، جایزه‎ی ویژه‎ی هیئت داوران برای فیلم «انتظار» از جشنواره‎ی فیلم کن (۱۹۷۴)، جایزه‎ی پلاک طلایی برای فیلم «انتظار» از جشنواره‎ی فیلم جزایر ویرجین (۱۹۷۵)، جایزه‎ی بالن طلایی برای فیلم «دونده» از جشنواره‎ی فیلم سه قاره نانت (۱۹۸۵)، جایزه‎ی منتقدان بین‌المللی برای فیلم «دونده» از جشنواره‎ی فیلم ملبورن (۱۹۸۷)، جایزه‎ی بالن طلایی برای فیلم «آب، باد، خاک» از جشنواره‎ی فیلم سه قاره نانت (۱۹۸۹)، جایزه‎ی ویژه‎ی هیئت داوران برای فیلم «آب، باد، خاک» از جشنواره‎ی فیلم سیدنی (۱۹۹۰)، جایزه‎ برای فیلم «آب، باد، خاک» از جشنواره‎ی فیلم جیفونی (۱۹۹۰)، جایزه برای فیلم «آب، باد، خاک» از جشنواره‎ی فیلم فوکودا (۱۹۹۱)، جایزه‎ی برنز برای فیلم «آب، باد، خاک» از جشنواره‎ی فیلم دمشق (۱۹۹۱)، جایزه‎ی تورناژ برای فیلم «آ، ب، ث» منهتن از جشنواره‎ی فیلم آوینیون (۱۹۹۷)، جایزه‎ی منتقدان روبرتو روسلینی برای فیلم «دیوار صوتی» از جشنواره‎ی فیلم رم (۲۰۰۵)، جایزه‎ی عصای سفید برای فیلم «دیوار صوتی» از جشنواره‎ی فیلم تورین (۲۰۰۵)، نامزدی دریافت جایزه‎ی شیرطلایی برای فیلم «وگاس: بر اساس یک داستان واقعی» از شصت و پنجمین جشنواره‎ی فیلم ونیز (۲۰۰۸)، تقدیر ویژه‎ی انجمن جهانی کاتولیک برای فیلم «وگاس: بر اساس یک داستان واقعی» در جشنواره‎ی فیلم ونیز (۲۰۰۸)، جایزه‎ی بهترین فیلم انجمن فیلم‌سازان جوان ایتالیا برای فیلم «وگاس: بر اساس یک داستان واقعی» از جشنواره‎ی فیلم ونیز (۲۰۰۸) و جایزه‎ی فیلم‎ساز جوان برای فیلم «وگاس: بر اساس یک داستان واقعی» از انجمن سینما پاریس (۲۰۰۹)، را در کارنامه دارد.