‏جان فورد‏ (1272 - 1352)
John Ford

جان فورد (به انگلیسی: John Ford) با نام اصلی جان مارتین فینی (به انگلیسی: John Martin Feeney) از کارگردان های صاحب نام سینمای آمریکا که بخاطر ساختن فیلم های وسترنی چون دلیجان و جویندگان و همچنین به تصویر درآوردن رمان های کلاسیک آمریکایی چون خوشه های خشم اثر جان اشتاینبک شهرت جهانی یافته است. فورد با بردن چهار اسکار بهترین کارگردانی از مجموع پنج نامزدی، در این بخش رکورد دار است.پدر او «جان آگوستین فینی» و مادرش «باربارا (ابی) کوران» که هردو در سال ۱۸۵۶ و در ایرلند به دنیا آمده بودند، در سال ۱۸۷۲ از ایرلند به ایالات متحده مهاجرت نمودند. جان آگوستین و باربارا به ترتیب و به فاصله فقط چند روز وارد شهرهای بوستون و پورتلند گردیدند. آن دو در سال ۱۸۷۵ با یکدیگر ازدواج نمودند و سه سال بعد به تابعیت کشور آمریکا درآمدند و به تدریج صاحب ۱۱ فرزند گردیدند.جان مارتین فینی در پورتلند و تا سطح دیپلم در دبیرستان پورتلند درس خواند. بعدها تالار مرکزی همین دبیرستان بخاطر بزرگداشت وی به تالار جان فورد تغییر نام یافت.خانواده جان به دلیل ریشه های ایرلندی که داشتند، از او با نام شون یاد می کردند. خود وی نیز بارها در فیلم هایش مستقیم و غیر مستقیم به اصل و نسب ایرلندی اش اشاره نموده است.جان فورد در سال ۱۹۱۴ و با نام سینمایی جک فورد شروع به بازیگری در فیلم ها نمود. او علاوه بر فیلم هایی که برای بازیگری در آنها مزد دریافت می نمود، در بعضی فیلم ها بصورت افتخاری نیز بازی می کرد. فیلم کلاسیک تولد یک ملت (که در سال ۱۹۱۵ توسط د.و. گریفیث ساخته شد) نمونه ای از فیلم هایی است که شرکت او در آنها افتخاری بوده است. جان فورد در این فیلم در نقش یک عضو کوکلوس کلان ظاهر گردید که در یک صحنه بسیار کوتاه گوشه کلاه خود را برای بهتر دیدن کنار می زند!جان فورد در ماه ژوئیه سال ۱۹۲۰ با «ماری مک براید اسمیث» ازدواج نمود و از او صاحب دو فرزند گردید. وی هرگز از همسرش جدا نشد و لی بمدت ۵ سال با کاترین هیپورن هنرپیشه معروف سینمای هالیوود رابطه عاشقانه داشت. آشنایی این دو از زمان بازی کاترین هیپورن در فیلم ماری ملکه اسکاتلند (۱۹۳۶) که فورد کارگردانی آنرا بعهده داشت شروع شد.سبک فیلم سازی این کارگردان بزرگ آنچنان تأثیر عمیقی بر سینمای جهان داشته است که بزرگانی چون اینگمار برگمن و اورسن ولز وی را یکی از بزرگ ترین کارگردان های تمام اعصار دانسته اند. زمانی از اورسن ولز پرسیده بودند که وی در کجا هنر فیلم سازی را فرا گرفته است و او این پاسخ مشهور را داده بوده است که «فیلم سازی را از استادان پیش کسوت این هنر آموخته ام؛ و منظورم از استادان پیش کسوت سینما اشخاصی هستند چون جان فورد، جان فورد و جان فورد».کارگردانان دیگری چون آکیرا کوروساوا، مارتین اسکورسیسی، استیون اسپیلبرگ، سام پکینپا، پیتر بوگدانویچ، سرجیو لئونه و ژان لوک گدار نیز تحت تأثیر فیلم سازی جان فورد بوده اند.