به گزارش منظوم؛ مرجع سینما و تلویزیون ایران با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سال 1392، تغییر دولت و هیات آن، تحول و عزل و نصبهایی در وزارتخانهها و حوزههای مختلف رخ داد و علی جنتی پس از انتصاب به مقام عالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت الله ایوبی را به عنوان معاون خود در مقام ریاست معاونت سینمایی این وزارتخانه، منصوب کرد. تصمیمات ایوبی از ابتدای انتصاب و فعالیت در معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکنون(شهریور1392 تا شهریور 1395) از سوی اهالی و منتقدان سینما، اصحاب رسانه و مردم علاقهمند به حوزه فرهنگ و هنر کشور، مورد تحسین، انتقاد، هجمه، اتهام و ... واقع شده است.
ایوبی پیش از ریاست سازمان سینمایی، تجربه فعالیت در سمت هایی چون مدیرکل آموزش دانشگاه امام صادق (ع)، مدیر کل پژوهشهای سیاسی سازمان صدا و سیما، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در فرانسه، معاونت اجتماعی وزارت کشور و معاونت فرهنگی و اجتماعی سازمان بازرسی کل کشور را داشت و دارای مدارک کارشناسی ارشد و دکترای علوم سیاسی از دانشگاه لیون و نیز مدرک کارشناسی ارشد معارف اسلامی و علوم سیاسی از دانشگاه امام صادق(ع) است.
در این گزارش، عملکرد حجتالله ایوبی_ مدیر علاقهمند به فرهنگ وادب دوست سینمای ایران_ که از چهارم شهریورماه سال 1392 مسئولیت معاونت وزارت ارشاد و ریاست سازمان سینمایی را بر عهده دارد، بررسی میشود.
آغاز به کار و بازگشایی خانه سینما
پس از انتصاب به مقام ریاست سازمان سینمایی، حجتالله ایوبی رئیس جدید سازمان سینمایی با همراهی قائم مقام وزارت ارشاد اتاق خود را در ساختمان این وزارتخانه در بهارستان تحویل گرفت و کار خود را در عرصه مدیریت سینمایی کشور آغاز کرد.
ایوبی پس از این اتفاق، درباره آخرین وضعیت بازگشایی خانه سینما گفت: در خصوص موضوع خانه سینما با آقای جنتی (وزیر ارشاد)، جلسات متعددی را برگزار کردیم و این روزها بررسی و رایزنیها با گروههای مختلف در حال انجام است تا بنده گزارشی را خدمت آقای جنتی ارائه کنم و ایشان تصمیم نهایی را بگیرند.
مذاکرات و تلاشها نتیجه داد و همانطور که حسن روحانی، رئیس جمهور ایران و علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قول داده بودند، خانه سینما با پیگیری و تلاش رئیس سازمان سینمایی روز 21 شهریور سال 1392 و مصادف با روز ملی سینما، با حضور علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حجتالله ایوبی و دو هزار نفر از هنرمندان، مسئولان و روزنامه نگاران، بازگشایی شد.
اگرچه اکثریت قریب به اتفاق سینماگران، با ابراز رضایت از بازگشایی خانه سینما، این اتفاق را پایانی بر مشکلات اصناف سینمایی عنوان میکردند؛ اما پس از مدتی اختلاف و طعنه، جای خود را به دوستی، کمک و اتحاد داد.
بازار داغ انتصابات
در این ماه و همزمان با شروع کار حجتالله ایوبی، بازار انتصابات و حواشی آن در سازمان سینمایی داغ بود. رییس سازمان سینمایی اولین حکم را در زیر مجموعه مدیریتی خود برای سمت مدیر کلی امور بینالملل به آرش امینی، علیرضا رضاداد به عنوان مشاور ارشد سازمان سینمایی و امور سمعی و بصری و سپس دبیری سی و سومین جشنواره فیلم فجر، رضا بشر دوست مدیر کل حراست سازمان سینمایی، لادن طاهری به عنوان مدیر کل فیلمخانه ملی ایران و محمد رسول صادقی به عنوان روابط عمومی سازمان سینمایی سپرد و معاونان وی محمد احسانی به سمت معاون آثار سینمایی و سید محمد مهدی طباطبایی نژاد به عنوان رئیس مرکز گسترش و مستند سینمایی، محمد رضا جعفری جلوه به سمت مدیرعاملی بنیاد سینمایی فارابی و دکتر سیدروحالله حسینی به سمت مدیر کل دفتر مطالعات، توسعه دانش و مهارتهای سینمایی و سمعی و بصری منصوب شدند.
ایوبی در هفتم بهمن سال 1393 در پی انتصاب محمد احسانی به عنوان مدیر شبکه یک سیما، طی حکمی حبیب ایل بیگی را که پیش از این مدیر عامل انجمن سینمای جوانان ایران بود، به سمت معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی و پس از پایان بخش ملی جشنواره سی و سوم فیلم فجر، علیرضا تابش را بهعنوان مدیرعامل جدید بنیاد سینمایی فارابی منصوب کرد.
اسفندماه سال 1393 فرید فرخندهکیش که معاون حبیب ایلبیگی در انجمن سینمای جوانان ایران بود، به عنوان مدیرعامل این مجموعه سینمایی انتخاب شد و تا سال 95 مسئولیت وی در این مقام ادامه داشته است.
ایوبی پس از اتمام بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر سی و سوم در جمع خبرنگاران، با تشکر از خدمات علیرضارضاداد، به او برای دبیری جشنواره سی و چهارم استراحت داد!
اعضای شورای پروانه ساخت و نمایش
یکی از تغییراتی که در زمان انتصاب ایوبی شکل گرفت، اعلام لیست شورای پروانه ساخت و نمایش بود که پیش از این محرمانه بود. ترکیب اعضای شورای پروانه ساخت و نمایش در دورههای مختلف مدیریت سینمایی علنی اعلام نمیشد.
اولین تیم منتخب شورای پروانه ساخت در زمان ایوبی: جمال شورجه، مجید رضابالا، حسین کرمی، اکبر نبوی، محمدباقر قهرمانی، همایون اسعدیان و منوچهر شاهسواری.
مهرماه اعلام شد که با حکم علی جنتی و بنا به پیشنهاد رئیس سازمان سینمایی، سیدحسن خامنهای، دکتر حسین کرمی، دکتر محمدباقر قهرمانی، سیدرضا میرکریمی، سیداحمدرضا دستغیب، حجتالاسلام والمسلمین شهاب مرادی، مجید رضابالا، سیدضیاءالدین دری و محمدحسین لطیفی به عنوان اعضای جدید شورای بازبینی فیلمهای سینمایی (پروانه نمایش) منصوب شدهاند. گروهی موافق و تعدادی مخالف حضور میرکریمی در این ترکیب بودند که در نتیجه این اظهارنظرها میرکریمی خبر استعفای خود را منتشر کرد و البته مورد پذیرش قرار نگرفت.
تیرماه امسال علی جنتی وزیر ارشاد و حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی با تصمیم اعمال تغییر در ترکیب شورای پروانه نمایش، این اعضا را به فعالیت در این شورا مامور کردند: حجت الاسلام والمسلمین سید مهدی خاموشی (رییس سازمان تبلیغات اسلامی)،رسول صدر عاملی(نویسنده، کارگردان و تهیه کننده سینما)، محمد رضا جعفری جلوه (مدیر شبکه دوم سیما و معاون سابق سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت السلام والمسلمین طه مرقاتی (استاد دانشگاه و کارشناس فرهنگی)، عماد افروغ (استاد دانشگاه)، شهاب اسفندیاری (استاد دانشگاه و رییس دانشکده سینما تئاتر)، مجید رضا بالا (فیلمنامه نویس و کارشناس فرهنگی و سینمایی)، حسین کرمی (کارشناس فرهنگی و سینمایی و مدیر شبکه نمایش، نسیم ورییس مرکز نمایشی سیما) و فرشته طائر پور (تهیه کننده سینما)
این تغییرات با گمانهزنیهایی از سوی رسانهها همراه بود.
فیلمهایی که رفع توقیف شد
پس از انتصاب حجتالله ایوبی و وعده تلاش برای اکران فیلمهای توقیفشده، محمدعلی پورمختار، رییس کمیسیون اصل 90 مجلس، در نامه ای خطاب به حجت الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی، خواستار جلوگیری از اکران فیلم های مرتبط با حوادث 88 شد و با این نامه، فیلمهای «آشغالهای دوستداشتنی» ساخته محسن امیریوسفی،«عصبانی نیستم» به کارگردانی رضا درمیشیان، «سیاه و سفید» ساخته قاسم جعفری، «گزارش یک جشن» به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا و چندین فیلم دیگر که غیر مرتبط با موضوع فتنه 88 نیز هستند، تا سال 95 در توقیف بهسر میبرند.
اما در این میان فیلمهایی نیز بودند که با تغییر دولت رنگ اکران دیدند و نمایش داده شدند.
فیلمهای «قصه ها» به کارگردانی رخشان بنی اعتماد پس از دو سال ، «از رئیس جمهور پاداش نگیرید» ساخته کمال تبریزی پس از هفت سال، «گس» کیارش اسدیزاده پس از چهار سال، «آمین خواهیم گفت» ساخته سامان سالور پس از پنج سال و با حذف 9 دقیقه از فیلم، «نقشنگار» به کارگردانی علی عطشانی پس از دو سال، اکران شدند.
فیلم «رستاخیز» ساخته احمدرضا درویش نیز در دولت یازدهم به دلیل اعتراض علما و مراجع حوزه علمیه به نشان دادن چهره حضرت عباس(ع) توقیف و شرط اکران مجدد پوشاندن و انداختن هاله نور بر چهره بازیگر نقش حضرت عباس (ع) عنوان شد.
دیجیتال کردن سیستم نمایش سینماها
یکی از وعدههای حجتالله ایوبی که تحقق یافت، ادامه راه دیجیتالی کردن سینماهای کشور و اتمام این پروژه بود. این اتفاق بهطور جدی و گسترده از سال 92 آغاز شد. وی اعلام کرد از روز 28 آبان ماه طبق دستور سازمان سینمایی به موسسه «سینماشهر» روند دیجیتال شدن سینماهای ایران آغاز میشود.
در راستای دیجیتالی کردن سینماها، وزارت ارشاد سهم 100 درصدی داشته است. در سینماهای حوزه هنری، قرار بود ۱۰ درصد را حوزه هنری تامین و ۹۰ درصد را وزارت ارشاد پرداخت کند اما حوزه هنری هزینه ای تاکنون پرداخت نکرده و این ۱۰ درصد به حساب بدهی های این نهاد محسوب شده است.
به گفته مجید مسچی مدیرعامل موسسه سینماشهر تمام سینماهای فعال سطح کشور که فیلمهای روز سینمای ایران را اکران میکنند، به سیستم دیجیتالی مجهز شدهاند؛ چون در غیر این صورت با سیستمهای غیردیجیتالی گذشته، امکان اکران فیلم را در سالنهای سینمایی ندارند.
جداسازی بخش ملی و بینالملل فیلم فجر
جشنواره فیلم فجر پس از چند دوره، به شکل بینالمللی برگزار شد و از ابتدا، به همان میزان که توجهی به بخش ملی میشد، بخش بینالملل مورد غفلت قرار میگرفت. سرانجام تحت الشعاع قرارگرفتن بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر زیر سایه بخش ملی و کم توجهی به این بخش، مدیران سینمایی کشور را مجبور به چارهاندیشی کرد که به جداسازی بخش ملی و بین الملل جشنواره فکر کنند و با تشکیل هیاتی در خصوص آن تصمیم بگیرند. با توافقاتی که صورت گرفت اولین تجربه برگزاری مستقل بخشهای جشنواره فیلم فجر به صورت ملی و بینالملل در جشنواره سی و سوم با تصمیم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت الله ایوبی و مدیران سینمایی، به دبیری علیرضا رضا داد سپری شد.
جشنواره سی و سوم فقط در پایتخت برگزار شد و ایوبی با اشاره به هزینههای سنگین برگزاری جشنواره فیلم فجر در تمام استانها، این اتفاق را به سالهای آینده که بودجه بخش فرهنگ و هنر کشور اجازه دهد، موکول کرد.
در حین و پس از اتمام این بخش جشنواره، گروهی از اهالی سینما از جمله فیلمسازان و منتقدان و حتی اهالی رسانه، با این جداسازی موافق و عدهای مخالف بودند. اما مدیران سینمایی مخالفان را دعوت به شکیبایی کردند تا این رویداد جای خود را باز کند و در سالهای آتی نتایج خود را بدهد. عدم استقبال مخاطبان و حتی سینماگران، سالن های خالی نمایش دهنده آثار سینمایی خارجی و افت کیفی جشنواره از جمله نکاتی بود که در اولین سال برگزاری این جشنواره جهانی فیلم فجر به چشم می خورد.
در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر نیز این اتفاق تکرار شد و مدیران سینمایی علیرغم اظهارنظر صریح سینماگران، اصحاب رسانه و منتقدان اعلام کردند از جشنواره سی و سوم، این جداسازی شروع شده و همچنان ادامه خواهد داشت.
در میان طوفان مخالفتها، اندک موافقانی نیز بودند که از این تصمیم حمایت کردند. مجید مجیدی کارگردان سینما از گروه موافقانی است که از این جداسازی استقبال و دفاع کرده و آن را بهترین تصمیم لقب داده است.
راهاندازی سینمای مستقل هنر و تجربه
این موضوع نیز یکی از وعدههای رییس سازمان سینمایی به اهالی سینما بود که محقق شد. راهاندازی گروه سینمایی هنر و تجربه و نمایش برخی از فیلمها در این گروه، موافقان و مخالفانی داشت که در نهایت اتفاقات به سود موافقان رقم خورد و این گروه جای خود را در سینما باز کرد.
فروردین سال 1393 با حکم حجت الله ایوبی معاون وزیر فرهنگ و ارشاداسلامی و رئیس سازمان سینمایی، امیرحسین علم الهدی به سمت مدیراجرایی ودبیرشورای سیاستگذاری سینمای هنر و تجربه منصوب شد. در 25 شهریور ماه و با نمایش فیلم «یک اتفاق ساده» شروع به کار کرد. شش سالن در تهران و هفت سالن در شهرستانها در اختیار گروه تازه نفس «هنروتجربه» گذاشته شد. آنها در طول مدت شش ماهه کاری خود سیزده فیلم را نمایش دادند و فروشی در حدود 850 میلیون تومان را ثبت کردند. «ماهی و گربه» و «پرویز» جزو پرمخاطبترین فیلمهای این گروه قرار گرفتند. حدود نصف فروش کل این گروه به فیلم «ماهیوگربه» ساخته شهرام مکری اختصاص داشت. فیلمی که در جشنواره سیودوم فیلم فجر از آن رونمایی شد؛ اما با این بهانه که توجیه اقتصادی ندارد از اکران عمومی بازماند. «ماهی و گربه» که میتوان آن را جرقهای برای تشکیل این گروه دانست؛ اگر در گروه آزاد و سینماهای بیشتری به نمایش درمیآمد مطمئنا میتوانست فروشی موفقتر داشته باشد.
در سال 1394 و به بهانه یکساله شدن گروه هنر و تجربه، اهالی سینما از جمله هوشنگ گلمکانی عملکرد این گروه سینمایی را مثبت قلمداد کردند. در نتیجه پیگیریها و مذاکرات، گروه هنر و تجربه در جشنواره سی و سوم و سی و چهارم فیلم فجر بخشی مجزا به خود اختصاص داد.
راهاندازی مدرسه ملی سینما
روزهای پایانی فروردین سال 1394 بود که حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی از تاسیس مدرسه ملی سینما در اردیبهشت خبر داد.
حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی در پاسخ به سوالی در خصوص مدرسه ملی سینما گفت: کار ثبت آن تمام شده و هویت مستقل پیدا کرده و مکانش را نیز تقریبا مشخص کردیم. همچنین هیات امنا تشکیل جلسه داده و مجید مجیدی، مجتبی راعی، ناصر تقوایی، یونس شکرخواه، لیلا حاتمی، محمدباقر قهرمانی، مجید شیخ انصاری و رمضانعلی حیدری خلیلی به عنوان شخصیت حقوقی و سرپرست بنیاد سینمایی فارابی به عنوان هیات امنای مدرسه ملی سینمای ایران منصوب شدند و هیات موسس این مدرسه را علی جنتی، حجت الله ایوبی و مجید مجیدی تشکیل می دهند و اعضای هیات مدیره آن نیز روح الله حسینی، لیلا حاتمی و سعید پوراسماعیلی هستند.
اما بنا بر عقیده عدهای از سینما گران، مدرسه ملی سینما همچنان بلاتکلیف مانده و فعالیت رسمی خود را آغاز نکرده است.
راهاندازی ژانر کودک و نوجوان
در دهه آخر اسفند ماه سال 1393 اتفاق خوبی برای سینمای کودک و نوجوان افتاد. در این ایام شورای سیاستگذاری و راهبری سینمای کودک تشکیل شد. پیش از این خبری از تشکیل 10 جلسه شورایی با این رویکرد به گوش رسیده بود اما اتفاق خاصی رخ نداد. ایوبی طی حکمی مهدی ارگانی، مسعود کرامتی، حمید جبلی، جواد حاتمی، مهدی یزدانی، محسن چینی فروشان، علیرضا تابش، فرشته طائر پور و مرضیه برومند را به عنوان اعضای این شورا منصوب کرد. او در این حکم هدف از تشکیل این شورا را تقویت و احیای این گونه سینمایی عنوان کرد که خروجی آن بتواند از تاثیر رسانههای جهانی بر سلیقه فرهنگی و هنری کودکان بکاهد.
اما تا نیمه اول سال 95 هنوز سینمای کودک و نوجوان راهاندازی نشده و مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی در این خصوص، خبر خوش و جدیدی نداده است.
رونمایی از سینما سیار
در مراسم دیدار حجت الله ایوبی و مدیران اداره ارشاد استانها، ضمن ابراز امیدواری رییس سازمان سینمایی از ادامه روند رشد و تقویت سینمای کشور، از احتمال برگزاری جشنواره فیلم فجر در سال 95 در استانها خبر داد و افزود: باید استانداران و مدیران استانی قدر جشنواره فیلم فجر را به عنوان یک اتفاق فرهنگی بدانند و تصور نمیکنم که 50 میلیون تومان هزینه برای یک استان هزینه زیادی باشد. شما باید به عنوان مدیران کل ارشاد در استانها اهمیت فرهنگ و جشنواره فیلم فجر را برای استانداران تبیین کنید.
در این دیدار که با حضور مصطفی ابطحی مدیرعامل موسسه رسانه های تصویری و حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی و مدیران ارشاد استانها همراه بود، بهطور رسمی از سینما سیار رونمایی شد.
آشتی مردم با سینما
پس از سالها خالی و نیمه پر بودن سینماهای کشور و قهر مخاطب با سینما، از سال 1393 روند جذب و افزایش مخاطب در سینما دوباره شروع شد. فیلمها با فروش خوبی نسبت به آغاز دهه 90 مواجه شدند. این جریان در دوسال 94 و 95 که سینماگران فیلمهای مخاطب پسندتری میساختند و اکران میکردند، قوت گرفت. نوروز 95 سال شکوفایی مجدد سینماها بود و از اسفند سال 94 تا پایان تعطیلات نوروزی سال جدید، فیلمهای روی پرده بالغ بر 14میلیارد تومان فروختند.
استقبال عالی از سینما در اکرانهای بعدی نیز البته با شدت کمتر، ادامه داشت و سینماگران با نیرو و انگیزه فوقالعادهای که از این استقبال گرفتند، به ساخت فیلمهای مخاطب پسند، ادامه میدهند.
جوانگرایی و توجه به فیلمسازان جوان
حجت الله ایوبی بارها در سخنان خود، در مصاحبهها و مراسم هنری، حمایت و علاقه خود را نسبت به قشر جوان سینما و کشور اعلام کرده است.
در دوران مدیریت سهساله او و طبق سیاست جدید مدیریت سینمایی، فیلمسازان جوان فرصت بهتری برای ظهور و بروز پیدا کردهاند و این موضوع در انتخاب و اهدای جوایز جشنوارههای مختلف، بهخوبی مشخص بود.
قشر جوان سینما با ایده و اندیشه جدید ثابت کردند که شایستگی این توجه و ارج نهادن را دارند و بهترین اتفاقات سینما را در کنار پیشکسوتان، میتوانند رقم بزنند.
این گزارش مروری بر عملکرد سه ساله حجت الله ایوبی معاون وزیر ارشاد و رییس سازمان سینمایی بود. مدیری که با وجود برخی کمبودها، انتقادهای شدید و مشکلات و محدودیتهایی که بر سر راه خود برای انجام بهتر وظایف و ایدهها داشت، متفاوتتر از مدیران گذشته سینمایی عمل کرده است.
باید دید در این یکسال باقیمانده، ایوبی تا چه میزان میتواند از شدت انتقادات و موانعی که در راه او قرار دارد، بکاهد و بر مشکلات پیروز شود. باید دید که نهایتا او در سمت خود ابقا می شود یا اینکه سرنوشت دیگری در انتظار اوست.
آخرین اخبار، رویدادها و حواشی روز سینما، تلویزیون، بازیگران و هنرمندان ایران را در صفحهی اخبار منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران میتوانید دنبال کنید.