رایزنی ها با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شهرداری تهران، مرکز رسیدگی به امور مساجد، راهنمایی و رانندگی و ... در جریان است تا تولیدات مشترک با این مجموعه ها نیز روی آنتن بیاید. البته این را باید اعتراف کرد که به دلیل سرمایه گذاری وسیع و دقیق مرکز اوج کودک و نوجوان در این زمینه، تولیدات این موسسه با مخاطبان بسیاری مواجه شده و قسمت مهمی از سفره برنامه ای شبکه کودک را تشکیل می دهد.
شما در حال حاضر به عنوان مدیر شبکه امید هم فعالیت می کنید یا در تیم تصمیم گیری آن هم هستید؟ چرا این شبکه افتتاح نمی شود؟ آیا قرار است بعد از افتتاح وضعیت پخش سریال ها با برنامه های تکراری سایر شبکه ها از این شبکه ادامه پیدا کند یا برنامه های خاصی برای بعد از افتتاح آن دارید؟
- بنده از ابتدای بهمن 1395 مسئولیتی در شبکه امید ندارم. با ارتقای کانال به شبکه، برادر مهدی سالم مدیریت آن را به شکل مستقل بر عهده گرفته اند و کلیه امور آن را پیش می برند. طبیعتا تاسیس یک شبکه تلویزیونی جدید، کار دشواری است و باید به ایشان و تیم شان فرصت داد تا بتوانند این مراحل سخت را طی کنند.
خوش بین نبودم
ساخت سریال چقدر طول کشید؟
- تیم جوانی هستیم و میانگین سنی گروه تولید کمتر از 30 سال است. خودم هم 30 ساله ام. در طول هفت ماه 17 نفر زحمت کشیدند کار به سرانجام برسد. فیلمنامه «بچه های ساختمان گل ها» تیر ماه سال 95 به طور کامل نوشته شد، اول مرداد پیش تولید را شروع کردیم و شهریور ماه از کاراکترها رونمایی شد. پروسه پیش تولید و تولید و تحویل به شبکه هفت ماه طول کشید و همه قسمت ها در اختیار شبکه است. فصل دوم برای انیمیشن نوشته شده و اگر بازخورد فصل اول مثبت باشد، بعدی اش را می سازیم.
صف آرایی معترضان و موافقان
در مواجهه با ساختارشکنی شبکه کودک در مجموعه «بچه های ساختمان گل ها»، دیدگاه های متفاوتی دیده می شود
مثل همیشه که در مواجهه با هر اتفاقی، مردم شور و هیاهوی خودشان را دنبال می کنند و پشت سر هر اتفاق صف کشی می کنند، درباره نمایش مادر بی حجاب در این کارتون هم مردم نظرات مثبت و منفی زیادی دارند. در سایت شبکه پویا درست در پایین بخشی که اطلاعات کارتون «بچه های ساختمان گل ها» نوشته شده، نظرات مختلفی به ثبت رسیده که بیشتر آنها از سه چهار خط بیشتر هستند. جالب اینجاست که این نظرات صرفا توسط مادرها و بزرگ ترها به ثبت رسیده و بچه ها هیچ نظری راجع به این مجموعه نداده اند.
نمی شود درباره تعداد نظرهای مثبت و منفی تحلیل درستی ارائه داد اما به طور میانگین تعداد موافقان و مخالفان نصف به نصف است. خیلی جاها بحث به مجادله لفظی هم بین معترضان و موافقان کشیده شده و سعی کرده اند تا جایی که می شود ماجرا را با تحلیل برای طرف مقابل باز کنند و اشتباهات دیدگاه مخالف شان را به رخ اش بکشند.
نکته قابل توجه اینجاست که نیم بیشتری از موافقان این ساختارشکنی در تلویزیون تاکید کرده اند که خودشان از چادر استفاده مین کنند و با این حال از شبکه کودک برای این مجموعه اثرگذار تشکر می کنند. در اینجا تمام نظرات را در پنج بخش اصلی تقسیم بندی کرده ایم.
معترضان
تعداد معترضان نسبت به پخش تصویر بی حجاب از مادر در داخل خانه، کم نیست. گرچه نسبت به موافقان این طرح، تعدادشان کمتر است اما خیلی شدید نسبت به این ماجرا اعتراض کرده اند. آنها از صدا و سیما خواسته اند که سریع برای حذف این مجموعه از شبکه کودک اقدام کند. علت اعتراض این افراد متفاوت است. یکسری نوشته اند که بی حجاب نشان دادن مادر خانواده، هیچ تاثیری در با حجاب کردن دختران ندارد و حتی باعث می شود که نسبت به این مقوله سست تر شوند.
برخی نوشته اند که این مسئله باعث می شود که بچه های کم سن و سال، اهمیت حجاب را به درستی درک نکنند. بعضی دیگر معتقدند که این کارتون برای بچه های ایرانی ساخته نشده چون فرهنگی که منتقل می کند شباهتی به فرهنگ و مذهب ایرانیان ندارد و نباید الگوی بچه های ایرانی باشد. یکسری دیگر نسبت به این مسئله ابراز تاسف کرده و نوشته اند که حتما از این به بعد این مسئله به سریال های تلویزیونی هم تسری پیدا می کند و این اتفاق اصلا درست نیست.
به تعبیر خیلی ها هنجارشکنی در این مورد اصلا قابل قبول نیست و بسیار نگران کننده به نظر می رسد. خیلی های شان نوشته اند که یا تلویزیون از پخش این مجموعه خبر ندارد یا این که اشتباه می کند که جلوی پخش آن را نمی گیرد. برای همین از تلویزیون خواسته اند که زود پخش این مجموعه را متوقف کند.
موافقان
بخش مهمی از مخاطبان، نمایش بی حجاب مادر خانواده را در منزل ستوده اند و از شبکه کودک برای این که چنین اقدام موثری انجام داده، تشکر کرده اند. بخشی از مادران نوشته اند که این کارتون، سبک واقعی زندگی زنان مومن را در جامعه نشان می دهد و بار آموزشی زیادی دارد.
مثلا بخشی از مخاطبان نوشته اند: «هیچ کدوم از ما در منزل هامون کنار محارم مون حجاب روی سرمون نداریم پس این کارشون داره حقیقت جامعه مون رو نشون میده.» یا «آفرین... ما باید به بچه ها یاد بدیم که جلوی کی میتونن روسری داشته و جلوی کی نداشته باشند... کار خوبی کردین.» نفر بعد این نظر را داده: «این عالیه که فرق حجاب تو خونه و بیرون خونه رو نمایش دادید. خدا خیرتون بده، چون بچه های بی حجاب فامیل ما با دیدن کارتون ها فکر می کردن محجبه ها همیشه روسری سرشونه حتی موقع خواب ولی با این جور کارتون ها متوجه می شن که محجبه ها، در جای خودش حجاب دارن و در جای خودش هم بدون روسری هستن.» یا یک نفر نوشته: «واقعا از مرکز اوج تشکر می کنم.
یه انیمیشن به دردبخور بالاخره ما دیدیم. بچه ها یه کارتون شبیه واقعیت زندگی خودشون می بینن. هر چی تشکر کنم کمه. البته متاسفام این همه سال از انقلاب گذشته بعد ما تازه به این سطح رسیدیم که برای بچه ها چه جور برنامه هایی باید ساخت.»
تقلید از ترکیه
علاوه بر معترضان پروپاقرص این مجموعه، یکسری هم نوشته اند که این اقدام با تقلید از روی سریال های ترکیه ای ساخته شده. به گفته آنها در برخی از سریال های ترکیه ای نشان داده می شود زنان زمانی که به خانه می رسند حجاب از سرشان بر می دارند و مجددا موقع رفتن به بیرون روسری سر می کنند. حالا این اتفاق در این کارتون هم تکرار شده. این در حالی است که قطعا در سریال های ترکیه ای، بازیگران هستند که حجاب را در منزل بر می دارند اما در ایران ما داریم فقط راجع به یک کارتون صحبت می کنیم.
به هر حال از این نظرات هم وجود دارد. مثلا یک نفر نوشته: «این کارتون اصلا مناسب نیست. دیروز یه بخشی رو نشان داد که مادر خانواده در منزل بدون حجاب و روسری بود و زمانی که از منزل بیرون رفت روسری سرش کرد. این کاری که صدا و سیمای ترکیه و خیلی از کشورها انجام میدن نباید این کار در کارتون های ما تکرار بشه.» یا یکی دیگر این نظر را داده: «درسته این واقعیته که هر زن مسلمان در منزل محجبه نیست ولی در بیرون حجاب میگیره اما آیا درسته که در کارتون و فیلم های ما همچون فیلم های ترکیه ای چنین تعریف و تصویری از حجاب ارائه بشه؟ واقعا درستش اینه که در هر تصویری از هر فیلم و کارتون ایرانی خانم ها حجاب کامل داشته باشن.»
ایرادهای اشتباه
از آنجایی که تاکید مجموعه روی آموزش حجاب از طریق مادر خانواده است، شرایطی پدید آورده که مادر خانواده میان محرم و نامحرم قرار بگیرد و نشان دهد که زنان کجاها باید حجاب داشته باشند و کجاها می توانند بی حجاب باشند. حالا در این شرایط یک روز در یکی از قسمت ها جشن تولدی نشان داده شده که در آن پدر و پدربزرگ حسنا (دختر بچه اصلی مجموعه) هم حضور دارند. طبیعتا از آنجایی که زن به همسر، پدر همسر و پدر خودش محرم است، بی حجاب به تصویر کشیده شده اما سایر مهمان ها همگی چادر به سر دارند.
حالا یکسری از مخاطبان اعتراض کرده اند که چرا بقیه با حجاب هستند و مادر حسنا حتی روسری هم سرش نیست. جالب اینجاست که یکسری از مخاطبان پاسخ این معترضان را داده اند. مثلا یک نفر در پاسخ نوشته: «در پاسخ به عزیزانی که به بی حجابی مادر خانواده در جشن تولد ایراد گرفتند باید بگم که تا جایی که اطلاع دارم پدر و پدرشوهر و همسر جزو محارم آدم به شمار می آیند. بقیه مهمان ها همه نامحرم بودند.»
یکسری هم نسبت به اینکه مادر خانواده بی حجاب است و مادربزرگ همیشه روسری به سر دارد اعتراض کرده اند و باز یکسری دیگر به آنها پاسخ داده اند. یک نفر در پاسخ نوشته که روسری سر کردن مادربزرگ ها در نزد محارم شان امری مرسوم است و اصلا عجیب نیست.
باورپذیری بچه ها
یکسری از موافقان این مجموعه معتقدند که مجموعه بچه های ساختمان گل ها از این جهت اهمیت دارد که برای بچه ها کاملا باورپذیر به نظر می رسد. در واقع شرایطی را پدید آورده که بچه ها کاملا احساس کنند اتفاق ها در خانه ای شبیه به خانه خودشان در جریان است. یکی از مخاطبان نوشته: «اینکه روسری سر مادر حسنا نیست خیلی حرفه ای و عقلانی است.
انیمیشن باید برای کودک باورپذیر باشد تا بنشیند و آن را تماشا کند.» یکی دیگر از مخاطبان هم در این باره نظر جالبی نوشته: «این شما بزرگ ترا هستید که اینقدر این موضوع براتون جلوه کرده نه کودکانتون. یکم بیشتر رو رفتار کودکتون دقیق شین، هیچ کدومشون به این موضوع حساسیت نشون ندادند. کودکان شما در خونواده هایی کاملا ایرانی و پاک پرورش پیدا می کنند و طرز رفتارشون هیچ ربطی به حجاب یک مادر کارتنی توی خونش نداره.»
مخاطب دیگری هم نظر داده: «والدین عزیز اینقدر که روی این مسئله حساس شدین ای کاش کمی حساس به دوبله های بعضی از کارتن ها میشدین که کودکانمون هر روز چه حرفای رکیک تازه ای یاد میگیرن.» یکسری دیگر هم نظر گذاشته اند و گفته اند که بچه ها وقتی از کارتون ها نکات آموزنده یاد می گیرند که روش زندگی آنها به نظرشان عجیب نباشد. این مجموعه بستر مناسبی ایجاد کرده که بچه ها را با نکات آموزشی خوبی آشنا کند.