شلیک به «سیانور»

نشست پرسش و پاسخ فیلم سینمایی «سیانور» ساخته بهروز شعیبی به تهیه‌کنندگی سیدمحمود رضوی روز سه شنبه در دانشگاه تهران همراه با نمایش فیلم با حضور بهروز شعیبی و پدرام شریفی بازیگر «سیانور» برگزار شد.

در ابتدای این نشست بهروز شعیبی کارگردان «سیانور» درباره ایده اصلی فیلم و ساخت اثری درباره وقایع سیاسی دهه 50 گفت: مدتی پیش فیلمنامه‌ای از مسعود احمدیان خواندم درباره وقایع سیاسی که در سال 54 رخ داده و درباره شهیدان مجید شریف واقفی و مرتضی صمدیه لباف بود. اتفاقاتی که نسل من و شما از آن‌ها دور بویم. همیشه به نظر می‌آید فیلم‌های که درباره انقلاب و پیش از آن ساخته می‌شود بیشتر در دهه‌های خاص و حول محور یکسری شخصیت‌های خاص شکل می‌گیرد. به طوریکه ما از خیلی از اتفاقات آگاه نیستیم.

وی افزود: یکی دیگر از جذابیت‌های این فیلمنامه برای من پرداختن به شخصیت مجید شریف واقفی بود که اسم او هم اکنون سردر دانشگاه صنعتی شریف است. اما ممکن است خیلی از ما حتی ندانیم که این عنوان چرا برای این دانشگاه انتخاب شده است. این بخش در گذشته کشور ما بوده اما مغفول واقع شده است. پس ازخواندن فیلمنامه شروع به جمع آوری یکسری اطلاعات کردم. پس از آن مشغول بازنویسی شدیم، اما برای من رفتن سراغ این فیلم همراه با ترس بود. چرا که باید من سراغ قصه‌ای از دهه 50 می‌رفتم که از شعارزدگی که در این روزگار در فیلم‌های تاریخی می‌بینیم دور بوده و همچنین نباید شخصیت پردازی‌های فیلم کاذب جلوه می‌کرد. اما ما تمام مدت سعی کردیم با صداقت به قصه و تاریخ نگاه کنیم و از دادن شعار توسط خودمان در فیلم پرهیز می‌کردیم.

شعیبی ادامه داد: در همین راستا برای رسیدن به یک فضای درست و واقعی، سعی کردیم سراغ صحنه‌های دیده شده، نرویم. به همین دلیل تمام صحنه‌های فیلم در خیابان‌های تهران فیلمبرداری شده و هیچ کدام جلوه‌های ویژه نیست. فکر کنم کار سختی بود ولی از نتیجه خیلی خوشحالم. امیدوارم کسانی که فیلم را می‌بینند، قضاوت پیشین را نداشته باشند.

این کارگردان درباره حمایت وزارت اطلاعات از «سیانور» عنوان کرد: این فیلم با سرمایه گذاری سیدمحمود رضوی ساخته شده است. اما به دلیل حساسیت موضوع ما یک ناظر از وزارت اطلاعات داشتیم که در طول کار مشاور ما بودند. اما هرگز به عنوان سرمایه گذار ما از این ارگان حمایت نشدیم.

پدرام شریفی در ادامه این نشست درباره همکاریش با پرویز پرستویی در «بادیگارد» و مهدی هاشمی در «سیانور» گفت: اتفاقا وقتی بازیگر مقابل، حرفه‌ای و بزرگ باشد کار برای طرف مقابل راحت‌تر است. آقایان هاشمی و پرستویی هم از بازیگران بزرگ سینما هستند که من از آن‌ها بسیار آموختم. در فیلم «بادیگارد» برای اولین بار بود که مقابل یک بازیگر بزرگ مثل اقای پرستویی قرار می‌گرفتم و خیلی استرس داشتم. اما او من را به عنوان یک همکار پذیرفت و با همراهی آقای پرستویی توانستم از پس نقش بربیایم. درباره آقای هاشمی هم واقعا وقتی از نزدیک با او روبرو شدم شخصیت مهربانی داشتند و انقدر گرم برخورد کردند که حس کردم انگار مدت‌ها است او را می‌شناسم.

شعیبی درباره دستیابی به اطلاعاتی درباره سازمان مجاهدین گفت: اطلاعات درباره این سازمان در کتابهای زیادی وجود دارد. البته ما می‌توانستیم با شخصیت‌های مختلفی که در آن دوران حضور داشتند هم صحبت کنیم، مانند اقای عزت شاهی. البته یک کتاب سه جلدی درباره سازمان مجاهدین است که توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ شده است و یا کتاب خاطرات آقای عزت شاهی. به هر حال دسترسی به اطلاعات در این بخش کار سختی نبود.

کارگردان «سیانور» درپاسخ به این سوال که هدفش به غیر از آگاهی دادن به نسل جوان، در این فیلم چه چیزی بوده، افزود: به عقیده من اتفاقی که در این فیلم می‌بینید، در طول تاریخ بار‌ها برای آدم‌ها رخ داده است. آدم‌هایی که به قول صمدیه لباف وقتی اسلحه دست می‌گیرن تازه باید فکر کنن به چه کسانی شلیک نکنن. معتقدم حذف کردن بد‌ترین راه برای عقیده مخالف است. ما از چنین اتفاقاتی باید درس بگیریم که عقیده مخالف را قبول کنیم و با آن‌ها به بحث بشینیم. اگر نمی‌توانیم با آن‌ها بحث کنیم، عادت به هم نشینی با عقیده مخالف کنیم.

شعیبی در پاسخ به این سوال که چرا فیلم «سیانور» در جشنواره فجر توسط داوران دیده نشده و هیچ نامزدی برای سیمرغ نداشته است، گفت: من خوشحالم از اینکه شما امروز این فیلم را دیدید چرا که جشنواره فیلم فجر تمام شده است و متاسفانه آن کسانی که اسلحه دستشان بود، فکر نکردند به چه کسی نباید شلیک کنن. برای آن‌ها حذف کردن بهترین راه بود.

وی همچنین درباره این موضوع که «سیانور» را به وزیر ارشاد تقدیم کرده است، عنوان کرد: آقای علی جنتی یکی از فعالین سیاسی پیش از انقلاب بودند و حوزه فعالیتشان خیلی گستره بوده است. این نکته را وقتی که تحقیقات «سیانور» را انجام می‌دادیم برام جالب بود و یک بعد دیگر از شخصیتشان را شناختم. برای همین خیلی خوشحال بودم که در زمان این وزیر «سیانور» ساخته می‌شود و فارغ از هرگونه ریا و سودجویی این کار رو انجام دادم.