نگاهی به جایگاه شمال از شمال غربی در کارنامه فیلمسازی هیچکاک

شمال از شمال غربی مثل بسیاری از فیلم های هیچکاک در باره هویت اشتباهی است. فردی که بی گناه متهم می شود و باید خود را از مهلکه برهاند. دلهره و اضطرابی که فیلم های هیچکاک در بیننده ایجاد می کند - و در این فیلم نمود بارز خود را دارد – دلهره ای درونی است که در سرتاسر فیلم گسترده است. او با هر حادثه و هر حرکتی، ضربه ای بر تماشاگر می زند و او را احاطه می کند. شمال از شمال غربی، از التهابی نفس گیر آکنده است و فصل تعقیب با هواپیما اوج این التهاب است.

شمال از شمال غربی حرف آخر فیلم های تعقیب و گریزی شاد و پرهیاهو است پیش از آنکه نسخه های جدی تر، پر طمطراق تر و کمدی تری مانند فیلم های حادثه ای جیمز باند روی کار بیاید.

دوشیزه مو طلایی فیلم: ایوا مری سنت

شیئی و چیز اسرار آمیز فیلم: میکروفیلم داخل مجسمه

نقش گذری آلفرد هیچکاک:

بلافاصله پس از عنوان بندی هیچکاک می دود تا به اتوبوس برسد، ولی در اتوبوس به روی صورتش بسته می شود.

ایده های دیداری:

ریزه کاری های کوچک در این فیلم زیاد است، ولی تنها سکانس واقعاً خارق العاده، حمله هواپیمای سمپاش به تورنهیل است. پس از کلی صحنه از شهرها و قطارهای پر سر و صدا، در دل آن ناکجاآباد سکوتی گوشخراش حاکم است. تورنهیل به همه جهات نگاه می کند، ولی همه جا خالی است و کاپلانی وجود ندارد. ماشین ها عبور می کنند. سپس صدای غژغژ موتور هواپیمایی را در دور دست می شنویم و مردی را بیرون می اندازند. کاپلان است؟ تورنهیل با او صحبت می کند ولی او همان شخص واقعی نیست. وقتی غریبه سوار اتوبوس می شود، هواپیما مانند زنبوری خشمگین حمله می کند.

ایده های تکراری:

مرد عوضی یا مرد فراری، قطار، آدم شرور با فرهنگ (موقعی که لئونارد وفادار تیر می خورد و وندم گیر می افتد، وندم می گوید: استفاده از گلوله واقعی چندان هم جوانمردانه نیست.)، مکان عمومی (سازمان ملل متحد، ایستگاه قطار، حراجی مزایده ای، کافه، کوه راشمور)، جابجایی (ایو اول یاری دهنده است، بعد جاسوس دشمن، سپس جاسوسی دست و صمیمی، و بعد یک همسر)، دستان بهم فشرده ( وقتی تورنهیل از دست ایو خشمگین است، دست هایش را بهم می فشرد)، مادر سلطه جو.

برگرفته از:

1 - کتاب "فرهنگ جهانی فیلم – جلد 1" تألیف "بهروز دانشفر"
2 – ماهنامه "فیلم – شماره 1 – تیر 1361 هجری خورشیدی"
3 – کتاب "آلفرد هیچکاک" نوشته " پل دانکن" برگردان "سوگند منانی"