نقد و بررسی فصل دوم خانه پوشالی

شايد بشود «خانه پوشالي / House of Cards را خشک‌ترين سريال تلويزيوني ناميد.

رنگ‌ها در اين سريال چنان بي رمقند که نزديک‌ترين چيز به حالت درخشاني در آن فضاي خاکستري، دودي و سياه يک برگه يادداشت زرد رنگ است. در اين اثر هيچ خبري از خنده نيست، حتي دريغ از يک لبخند زورکي که سياستمداران واقعي در رختکن و گفتگوهاي زنده خبري با هم رد و بدل مي‌کنند. اين سريال شبکه نتفليکس از سريال «آمريکايي‌ها / The Americans»ي شبکه فاکس بدگمان‌تر و از سريال «شهر مردگان / The Walking Dead» شبکه AMC نسبت به ذات انسان‌ها بدبين‌تر است.

با اين حال به سختي مي‌توان با اولین بار ديدن آن ابرهاي نمادين بر فراز چشم انداز پايتخت ايالات متحده که اين شهر را در تاريکي مطلق فرو مي‌برند دچار منگي خوشايندي نشد.

اين سريال براي آن‌هايي که عاشق تنفر از واشنگتن هستند همچون يک شکلات تلخي مي‌ماند.

دقيقاً مشخص نيست که چرا اين سريال مغموم و خاکستري اين قدر مهيج و تماشايي است. شايد به اين دليل است که قربانيان اين تراژدي نمي‌توانند بپذيرند که رنج و محنتي که تحمل مي‌کنند بي هدف و تصادفي است، دانستن اين که بسياري از حرکات جزئي مقامات سياسي معنايي بيشتر از يک مصلحت زودگذر نمي‌دهد براي آن‌هايي که به آن‌ها راي مي‌دهند غيرقابل تحمل است. بعد از سال‌هاي متمادي بن بست در واشنگتن، جذابيت رهبران سياسي آمريکا مانند ليندون بي. جانسون، که به تازگي موضوع نمايش جديدي در تئاتر برادوي با عنوان All the way با هنرنمايي بِرايان کِرانستون شده است، به موضوعي براي ساخت آثار نمايشي تبديل شده است.

«خانه پوشالي» با خلق يک شخصيت کار چاق کن و سياستمدار قدرتمند جانسون گونه که قادر است در پس پرده اثرات چشمگيري بر جاي بگذارد، به آن چه که در زندگي واقعي اغلب تنها يک [بازي] دوز گيج کننده بي پايان است، نظم و هدف بخشد.

فِرانسيس آندِروود (با بازي کِوين اِسپيسي)، يک نماينده مجلس دموکرات از منطقه کاروليناي جنوبي، بعد از تعقيب و گريز و خلاف کاري‌هاي بيشمار سعي مي‌کند به عنوان معاون اول رئيس جمهور وارد ميدان شود. ولي همچنان به دنبال تثبيت منافع خود و زدن رقبايش است، به خصوص آن چند نفري که عليه او توطئه مي‌کنند. آندِروود با زمان و کارما رقابت مي‌کند: اين برزخ محتاطانه آندِروود بين قدرت و خودشکني است که بخش زيادي از تعليق موجود در «خانه پوشالي» را به ارمغان مي‌آورد.

فاصله او، هم از رياست جمهوري و هم فاش شدن دستش براي مردم، تنها يک قدم است. فصل دوم «خانه پوشالي» به مانند سریال « عمارت غربی / The West Wing» درگير نزاع‌هاي دولتي است، مواردي مانند حقوق ذهني[۱]، جاسوسي اينترنتي چيني‌ها، حملات سياه زخمي[۲]، تشريفات پارلماني، عقب نشيني هاي دولت بخش از درونمايه هاي سريال «عمارت غربی» بودند. اما سريال آرون سورکين محصول شبکه NBC به سياست اعتبار و شرافت مي‌داد. در حالي که «خانه پوشالي» که از يک سريال بريتانيايي با همين نام در دهه ۱۹۹۰ اقتباس شده، سياست را بي حرمت مي‌سازد. و درحالي که فصل دوم درست از نقطه اي که فصل اول تمام شده بود، آغاز مي‌شود، مي‌بينيم که اين رقابت براي کسب قدرت در فضايي تاريک‌تر و تحميلي‌تر نسبت به فصل اول ادامه مي‌يابد.

آندِروود هنوز براي سخنراني براي مردم استيل شخصيت ريچارد سوم نمايشنامه شِکسپيِر را به خود مي‌گيرد، اما نطق‌هاي عيبجويانه اش به اندازه اقدامات پشت پرده‌اش هوشمندانه نيستند. اين استعاره در نسخه بريتانيايي «خانه پوشالي»، که موذيانه تر و هجوي‌تر بود و فضايي نزديک به فيلم «قلب‌هاي مهربان و تاج‌ها / Kind Hearts and Coronets» داشت، بهتر از آب در آمده بود.

نسخه آمريکايي اين سريال خودش را جدي‌تر گرفته لحنش کمي گوشخراش است.

همسر خونسرد و مرموز آندِروود، کِلِر (با بازي رابين رايت) همچنان بي‌رحمانه برنامه هاي خود و همسرش را پيش مي‌برد. حتي وقتي که سريال رازهاي مرموز بيشتري از گذشته او را براي بيننده برملا مي‌کند، او همچنان يک معما باقي مي‌ماند.

فصل دوم داراي چندين تازه وارد دوست داشتني است، به خصوص يک نماينده مجلس زن، به نام ژاکلين شارپ (با بازي مالي پارکر)، که يک سرباز سابق جاه طلب است که به عنوان يکي از شاگردان آندِروود وارد عرصه مي‌شود و مانند هر فرد ديگري در مدار مسموم او، خيلي زود مي‌فهمد که آندِروود از افرادش مي‌خواهد که اصول را کنار بگذارند و هدف اصلي او را دنبال کنند.

ترسيم‌هاي خيالي و غيرواقعي ديگري نيز از دولت وجود دارند؛ بدگماني انتخاب اول است. و انواع متعددي درونمايه وجود دارد.

«آمريکاي ها» سريالي درباره جاسوس‌هاي شوروي و دوران ريگان، نسبت به «خانه پوشالي» پيچيده تر و خلاق‌تر است و فصل دوم آن در ۲۶ فوريه شروع مي‌شود. فردا قسمت‌هاي جديد سريال «رسوايي / Scandal» تله رمان سطحي شوندا رايمز از شبکه ABC پخش مي‌شود. «رسوايي» اثري اغراق آميز و الکي پر سر و صدا است.

«خانه پوشالي» «رسوايي» افرادي است که هميشه آيه ياس مي‌خوانند و از مردم گريزانند.

-----------------------
[۱] حقّ ذهنی (که از آن با عنوان حقّ فردی و یا حقّ شخصی نیز یاد می‌شود) حقّی است که متعلّق به یک شخص یا بخشی از یک اجتماع است. یعنی اختیاری یا اختیاراتی که به آنها داده شده تا بعضی فعالیّت‌ها را انجام دهند. به عنوان نمونه حقّ رأی، حقّ تعلیم و تربیت، حقّ کار و شغل، حقّ آزادی بیان و مانند این‌ها. حقوق ذهنی به معنی اختیاراتی است که سامانه عینی برای هر فرد در نظر گرفته است.
[۲] اشاره به نامه های مبتلا به باکتری سیاه زخم که در سال ۲۰۰۱ به برخی رسانه ها ارسال شده بودند.

مترجم: محمدرضا سیلاوی