زندگی ادامه دارد...

مهدی رحمانی، کارگردان فیلم «دیگری» در نخستین تجربه بلند سینمایی خود قصد دارد مخاطب جدی و عام سینما را در یک سالن و کنار هم بنشاند. در نگاه نخست، او داستانی را برگزیده است که بیشتر از آن‌که برای مخاطب عام خوش آیند باشد، با سلیقه منتقدان و جشنواره‌ها همخوان است. رحمانی در این فیلم داستان زنی روستانی  را روایت می‌کند که شوهرش را از دست داده. زن جوان به مردی که همکار و دوست شوهرش بوده، علاقه‌ای پنهان دارد و مرد نیز که به تازگی همسرش را از دست داده است، می خواهد با زن ازدواج کند

روایت رحمانی از این قصه، روایت یک شیدایی نیست، حکایت زندگی است با همه خشونت‌ها و سختی‌هایش، با همه زیبایی و امیدواری‌هایش. او همه تلاش‌اش را می‌کند تا واقعیت‌ها را به نمایش بگذارد. تا این‌جا کار، فیلم «دیگری» مخاطب عام را به احتمال فراوان خوش نمی‌آید. اما رحمانی با استفاده از شگردهایی، این روند را تعدیل کرده است.

در نخستین مرحله، او به جایی آن‌که شیدایی زن و مرد را به تصویر بکشد، به دوستی مرد( آقا ابراهیم) و پسر زن ( رضا ) پرداخته است، چرا که نه سنت روستا اجازه می‌دهد و نه چنین چیزی چندان با واقعیت کنار می‌آید. در ابتدا پسرک،‌ مرد را دوست ندارد و حتی در برابر اوست. مرد پیش از این شریک و همکار شوهر مرحوم زن است و آن دو یک وانت داشتند که با آن کار می‌کردند. حالا عمو می خواهد که وانت را بفروشند.ابراهیم و رضا برای فروش وانت به شهر می‌روند و هرچه پیش می‌رود، این دو به هم نزدیک‌تر می‌شوند. تلاش نزدیک شدن ابراهیم به پسرک و برقراری رابطه عاطفی با او، کم از این شیدایی عاشقانه ندارد. ابراهیم دوست دارد رضا پسرش باشد.

در کنار این رابطه دوستان که به شکلی دراماتیک ( = نمایشی ) در فیلم اجرا می‌شود و تماشاگر را با خود همراه می‌کند،رحمانی در استفاده از بازیگران نیز هوشمندانه عمل می‌کند. او برای نقش ابراهیم از بازی محمدرضا فروتن سود می‌جوید و برای بازی در نقش مادر رضا، از مریلا زارعی. دو بازیگر نیز تاثیرگذار و خوب بازی کرده‌اند و افزون بر نام خود، به گونه‌ای باورپذیر به ایفای نقش پرداخته‌اند.

رحمانی به مانند فیلم‌هایی که این روزها بیش از پیش بر پرده می‌روند، نگاهی انتقادی به مناسبات اجتماعی دارد. او در خطی موازی با قصه اصلی،‌ بستری از اجتماع را پیش روی ما قرار می‌دهد و این نکته نیز سبب می‌شود تا میزان همذات‌پنداری مخاطب با داستان بیشتر شود. پایان تلخ فیلم، آن‌جا که ابراهیم و رضا از شهر بر می‌گردند و می‌بینند که مراسم عروسی برپا شده و عمو و مادر بر سر سفره عقدند، چندان مورد پسند مخاطب عام نبوده است. اما تماشاگران سینما در چند سال اخیر، فضایی از این دست را بسیار بر پرده دیده‌اند و می‌توانند با آن کنار بیایند.

نمی‌توان نقش موسیقی را در این فیلم ندیده گرفت. بابک میرزا خانی نوعی موسیقی را با فضایی خاص در این فیلم خلق کرده است، نمونه‌ای که در ان صدای سازهایی از جنس به ظاهر متفاوت در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و به نوعی فضای ناکجاآبادی خلق می‌کنند. انگار صداها برای نمایش غربت آقا ابراهیم و رضا نواخته شده‌اند.

«دیگری» به عنوان نخستین فیلم بلند، اثری قابل قبول است. اما به طور قطع اشکلاتی نیز بر کار وارد است. حرکت‌های گاه بی‌فایده و بی‌هدف دوربین، میزانسن‌هایی که با مفهوم هماهنگی کمی دارند و مسایلی از این دست می‌توانند به عنوان نقاط ضعف فیلم عنوان شوند، اما این مسایل در بطن روایت و سرگشتگی شخصیت‌ها کم‌رنگ می‌شوند.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.

[منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]