خودشیفتگی هنرمندان

شوخ طبعی سورئالیسم و سیاهی در فیلم طعنه آمیز مانی حقیقی که درباره زندگی قشر متوسط ایرانی ها است، وجود دارد. فیلم خوک با فیلم های کنعان، پذیرایی ساده و کارگران مشغول کارند ، به رقابت می پردازد، داستانی غیرعادی پیرامون زندگی کارگردان ناامیدی که بدلیل بودنش در لیست سیاه نمی تواند فیلم بسازد. زمانی که قاتل سریالی شروع به کشتن بهترین کارگردانان کشور می کند، قهرمان توخالی ما از اینکه کشته نشود می ترسد، آیا او لایق این مرگ نیست؟

فیلم به طور واضحی نشان دهنده مسئولیت دولت در قبال فیلم سازان و بازیگرانی است که در جامعه وجود دارند و جزئی از لیست سیاه هستند، با اینحال حقیقی( که هم فیلمنامه را نوشته و هم تهیه فیلم را برعهده داشته است ) تا جایی که توانسته است از بحث و مشاجره دوری کرده است. وی به طور عامدانه از نام بردن اسم کارگردانان معروف لیست سیاه مانند جعفر پناهی پرهیز می کند و به صورت جسورانه جنبه طنز فیلم را پررنگ می کند که از این نظر می توان به فیلم داخلی و اخیر وی 50 کیلو آلبالو اشاره کرد. یکی از سه کارگردانی که کشته شده اند رخشان بنی اعتماد است، کسی که در فیلم هایش مسائل مرتبط با زنان و اجتماع را ارتقا داده است و قانون نانوشته سانسور را به چالش کشیده است. وقتی به کلمه ای که قاتل پس از کشتن قربانی ها با چاقو بر پیشانی آن ها حک می کند فکر می کنید واقعا می ترسید: "خوک". این یک انگ اهانت آمیزی است که در نگاه اول پنهان شده است.اگرچه به نظر می رسد که این در شیطنت رنگارنگ فیلم مدفون شده است، اما پیام سیاسی فیلم همین جاست، و این چیزی است که بعدها از آن به وسعت یادخواهد شد. 

لیلا حاتمی و حسن معجونی در فیلم سینمایی خوک

یکی دیگر از تم های غالب، قدرت رسانه های اجتماعی برای تخریب شهرت افراد است. با اینکه فیسبوک و توییتر رسما در ایران فیلتر اند، اما تلگرام و اینستاگرام ده ها میلیون کاربر فعال دارند. صحنه ابتدایی فیلم چهار دختر مدرسه ای را نشان می دهد که در حال حرف زدن وچک کردن اکانت های اینستاگرام شان هستند و از میان چند سر قطع شده میگذرند. بعد با پخش ویدیویی افشاگرانه حسن کسمایی( حسن معجونی )بدون برگزاری دادگاه به وسیله رسانه های اجتماعی مورد قضاوت قرار می گیرد. امروزه این اتفاقات برای مهم بودن بسیار روتین است، و پایان فیلم حول کینه ورزی ها در اینستاگرام می چرخد اما همواره تم خود را که درباره کشتن است حفظ می کند. 

این بار فیلم چهارمین قتل را نشان می دهد، بدن بی سری که متعلق به کسی به جز مانی حقیقی نیست: دوستش حسن برای شناسایی او به پزشکی قانونی رفته و از هوش می رود. 

حسن معجونی به دلیل صورت پرمو ، تی شرتی با عکس موزیسین های راک و بداخلاق و ترشرو دلایلی کمی برای دوست داشته شدن دارد . او خود را در بین زنانی محاصره کرده است- همسرش، دخترش و مادرش، که با او مانند یک بچه رفتار می کنند و از همه آن ها انتظار همدردی و احترام کامل دارد. واضح است که همچنان با همسر سابقش شیوا( به طور هنرمندانه ای به وسیله لیلا حاتمی اجرا می شود، کسی که به ندرت در فیلم های کمدی ایفای نقش می کند) رابطه دارد که البته این ارتباط با رضایت همسر فعلی اش است. اما اکنون که دیگر نمی تواند فیلم بسازد ، شیوا با کارکردن با یک کارگردان پر مدعا به نام سعیدی در حال خیانت به وی است، و سعیدی چندین بار خشونت را در حسن تحریک می کند. 

لیلا حاتمی در فیلم سینمایی خوک

بازنشستگی اجباری او از کارگردانی فیلم زمان زیادی را در اختیارش می گذارد تا با دوست پزشک خود همایون( سیامک انصاری ) به بازی تنیس بپردازند، و او هنوز می تواند ویدیو تبلیغاتی کارگردانی کند. اخیرا در تبلیغ یک حشره کشی که او در حال فیلمبرداری است، گروهی از دختران جذاب را می بینیم که در بین گازهای سمی در حال رقص هستند. آنها لباس های قرمزی به تن و کفش های زردی به پا دارند که به وسیله نگار نعمتی طراحی شده است و درون کلاه ایمنی مضحکی در برابر حشرات پنهان شده اند. وقتی کسی از کلمه رقص استفاده می کند( رقص در مجامع عمومی حرام است بخصوص برای زن ها ) حسن با یک منطق مونتی پایتونی آن را اصلاح می کند: "آن ها نمی رقصند بلکه به صورت هماهنگ حرکت می کنند."در بین این حرکت کننده ها آنی زیبا ( پریناز ایزدیار )وجود دارد، شکارچی قدیمی او که با اینکه می داند حسن نمی تواند فیلمی بسازد اما به وی التماس می کند تا در فیلم آینده اش نقشی به او بدهد. 

حسن معجونی در فیلم سینمایی خوک

براساس سنت قدیمی که در فیلم های خودشیفتگی وجود دارد، غرور و ناامنی به افراد پشت دوربین القا می شود.  معجونی مرد عصبانی است که سرو صداهای عمومی وانمود می کند که او فردی نابالغ و قهرقهرودرخانه مانده است. وقتی می فهمد که به وسیله یک قاتل سریالی نادیده گرفته شده است ، تردیدهایی درباره ارزش هنری اش بر وی هجوم می آورد و آرامش را در آغوش مادر پیرش جستجو می کند، که آماده است تا با تفنگ عتیقه ای به دفاع از زندگی پسرش بپردازد. 

در این لحظات فیلم بسیار هشداردهنده می شود، و از مخاطبان جشنواره پیشی می گیرد. اواسط فیلم بیشتر لبخند بر لب میاورد. در یک صحنه جالب حسن و همایون به عمارت فردی برای یک مهمانی می روند، و لباس های حشره ای که برای تبلیغات استفاده می شد را می پوشند. مهمانی هالیوود نیست اما برای لذت بخش بودن به اندازه کافی عجیب و غریب است. سپس در حالیکه هردو مست هستند به عمارت سعیدی می روند تا ببینند که شیوا آنجا هست یا خیر، اما زمان اشتباهی می رسند. حسن دستگیر شده و به زندان انداخته می شود، در آن جا حسن خودش را تصور می کند که با راکت تنیس گیتار می زند و مجموعه ای از آهنگ های راک را اجرا می کند. 

حرکت آخر سیاه تراست زیرا شدیدترین خودشیفتگی حسن و مدت زیادی که طول می کشد تا به محبوبیت و شهرت دست پیدا کند ظهور می کند. با اینحال به نظر می رسد که انگار چیزی از انتهای فیلم حذف شده است، حداقل یک قدردانی برای چنین موفقیتی لازم است. 

حسن معجونی در فیلم سینمایی خوک

خوک فیلم بسیار سرراستی است، نسبت به فیلم اژدها وارد می شود کمتر عجیب و غریب و گیج کننده است، همچنین از نظر بصری نیز پیچیدگی کمتری دارد . فیلمبرداری محمود کلاری بین رنگ های پر زرق و برق لباس ها و فضاهای داخلی طراحی شده توسط امیرحسین قدسی که حس و حالی فلینی وار دارد، تغییر میکند.  آهنگسازی پیمان یزدانیان همراه با حالت های فیلم تغییر می کند، که این منجر به تشدید فانتزی های حسن می شود. 

شما چقدر با این مطلب موافق هستید؟ نظر شما درباره این مطلب و اثر چیست؟ نظر خود را در پایین همین صفحه بنویسید. [منظوم تنها ناشر نقدها است و این به معنای تایید دیدگاه منتقدان نیست.]

شما نیز می‌توانید نقدها و یادداشت‌های خود درباره آثار سینما و تلویزیون را با نام خودتان در منظوم (معتبرترین مرجع نقد سینما و تلویزیون ایران) منتشر کنید. هم‌اکنون مطالب خود را به آدرس ایمیل Admin@Manzoom.ir برای ما ارسال کنید.

نقد، یادداشت، تحلیل، بررسی و معرفی منتقدین از فیلم‌های سینمایی، سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی ایرانی را در صفحه نقد فیلم سایت منظوم مرجع سینما و تلویزیون ایران بخوانید.