حواشی سریال تلویزیونی «یوسف پیامبر» (20 حاشیه)
در زمان پخش سریال «یوسف پیامبر(ع)» در خبرها و به نقل از افراد مختلف عنوان شد که «فرجالله سلحشور»، کارگردان این سریال برای ساخت آن 20 میلیارد تومان هزینه کرده است، اما سلحشور این رقم را 7 میلیارد تومان ذکر کرد و به خبرگزاری فارس گفت؛ این رقم برای سریالی عظیم مثل یوسف پیامبر(ع) رقم بسیار ناچیزی است.
مرحوم «فرجالله سلحشور»، کارگردان سریال «یوسف پیامبر(ع)» در دیداری که با فرماندهان نظامی داشته است برای «مصطفی زمانی»، بازیگر نقش حضرت یوسف(ع)، معافیت از خدمت سربازی را هم گرفت چون معتقد بود جوانی که خالصانه چند سال از وقت خود را برای بازی در یک اثر مذهبی گذاشته، حقش هست که دیگر سربازی نرود.
مرحوم «فرجالله سلحشور»، کارگردان سریال «یوسف پیامبر(ع)» در گفتگو با روزنامه جامجم تاکید کرده بود که مرام و سیاست مملکتداری «محمود احمدینژاد» درست مانند سیاست یوسف پیامبر(ع) در اداره کشور است.
«فرجالله سلحشور»، کارگردان سریال «یوسف پیامبر(ع)» به همهی اعتراضاتی که در خصوص محتوای این مجموعه وارد شد پاسخ داد و در گفتگو با خبرگزاری فارس عنوان کرد:
«فیلمنامه سریال یوسف پیامبر(ع) را براساس تفاسیر شیعه و بخصوص تفسیر المیزان نوشته است و اصلا برای نوشتن این سریال به کتابهای غیرشیعه مراجعه نکرده و اینکه گفته شده فیلمنامه یوسف پیامبر(ع) بر اساس اسرائیلیات نوشته شده، درست نیست.»
آیتالله «سبحانی» به سریال «یوسف پیامبر(ع)» و نمایش چند همسری و ازدواج همزمان با دو خواهر که در این فیلم نمایش داده شد اعتراض کرد و گفت که این سریال بنا به «اسرائیلیات» ساخته شده است و نکاتی که در آن عنوان میشود در اسلام پذیرفتنی نیست و نباید آنها را در یک سریال که بیننده زیادی هم دارد، نشان داد.
در قسمت دوم سریال «یوسف پیامبر(ع)»، حضرت یعقوب همزمان با دو خواهر ازدواج کرد و در یک زمان 5 همسر داشته است. اولین کسی که رسما به این موضوع معترض شد، «حسین رحیمزاده»، مدیر وقت گروه معارف شبکه یک سیما بود که اعتراض وی در همه خبرگزاریها و روزنامهها بازتاب یافت.
از ایرادهایی که به سریال «یوسف پیامبر(ع)» گرفته شد این بود که بر یوسف، زمانی که در چاه بود جبرئیل نازل شد، در صورتیکه او از پیامبران اولوالعزم نیست که جبرئیل بر او نازل شود اما «فرجالله سلحشور»، کارگردان این سریال در پاسخ به این اعتراض باز هم به مراجع خود استناد کرد و گفت:
«در تفاسیر قرآن و تفسیر المیزان چنین قید شده که جبرئیل بر یوسف هم نازل شده است.»
«فرجالله سلحشور»، کارگردان سریال «یوسف پیامبر(ع)» بارها در مصاحبههای مختلف تاکید کرد:
«هر کس به نحوهی کارگردانی و تکنیک سریال ایرادی بگیرد تا جایی که امکان داشته باشد میپذیرم اما اگر کسی به محتوا خرده بگیرد حتما دین و ایمان درستی ندارد!»
نامهایی مانند یوزارسیف، بوتیفار، آمن هوتپ، آخناتون و... آنقدر عجیب و دور از ذهن بود که «غلامعلی حدادعادل»، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس وقت را به واکنش وادار کرد و وی در گفتگویی عنوان کرد:
«بهتر بود سلحشور نام «یوسف» را به «یوزارسیف» تغییر نمیداد! چگونه میشود یک کارگردان مدعی باشد که براساس قرآن سریال ساخته است اما در اولین گام نام قرآنی حضرت یوسف را تغییر دهد و نام یوزارسیف بر او بگذارد؛ نامی که برای مردم کاملا ناشناخته است و ذهن آنها را از یوسف پیامبر(ع) که در قرآن زندگی او روایت شده، کاملا دور میکند.»
کارشناسان مذهبی و مورخان قبول نمیکردند نامهایی که «فرجالله سلحشور» برای شخصیتهای سریال «یوسف پیامبر(ع)» انتخاب کرده است در تفاسیر شیعه وجود دارند. آنها معتقد بودند که این نامها برگرفته از منابع یهود است.
«فرجالله سلحشور»، کارگردان سریال «یوسف پیامبر(ع)» همیشه بر این گفته خود که همهی سریال یوسف پیامبر(ع) از بزرگترین اتفاق تا کوچکترین رویداد و حتی دیالوگهایی که بین مردم و بردهها رد و بدل میشود بخشی از تفاسیر قرآن است، تاکید داشت.
همین اصرار او باعث شد تا بخش انتقادات سریال از طرف کارشناسان بر بخش استقبال از سریال بیشتر به چشم آید.
بنا به آمار شفاهی سریال «یوسف پیامبر(ع)» تا سال 1387 اولین سریال تلویزیونی بوده است که بیشترین حجم پیامک درباره آن بین مردم رد و بدل شد.
کشورهای «تاجیکستان»، «پاکستان»، «افغانستان»، شبکههای بینالمللی «الکوثر» (دوبله عربی)، «آی فیلم» (دو زبانه؛ عربی و فارسی) و «جام جم» (زیرنویس انگلیسی) اقدام به پخش یوسف پیامبر کردند.
به گفته سازمان صدا و سیما این سریال در شصت کشور جهان بیننده داشته است.
«فرجالله سلحشور»، کارگردان سریال «یوسف پیامبر(ع)» دربارهی بازیگران این مجموعه میگوید:
«بازیگران را از همین سینماگران انتخاب میکنم، همانند پروژه «یوسف» که من آن را با همین هنرمندان ساختم. با این تفاوت که مدیریت اینها در اختیار من بود. برای همین در این پروژه بازدهی خوبی داشتند. مهم این است که از هنرمندان چگونه استفاده شود. البته بسیاری از هنرمندانی که با ما کار کردند دیگر به مسیر قبلی بازنگشتند.»
«فرجالله سلحشور»، کارگردان مجموعه «یوسف پیامبر(ع)» میگوید که در این سریال چندهمسری را ترویج نکرده است و در عین حال تصریح کرد:
«چندهمسری در مذهب و مکاتب الهی وجود داشته است. حال اگر این فرهنگ بنا به دلایلی تغییر کرده از عوارض دنیای امروز است. از پیامبر تا انبیاء سلف همسر دوم و سوم اختیار میکردند. این موضوع در گذشته بوده و در خیلی از ممالک اسلامی هنوز این فرهنگ وجود دارد و در بین شیعیان با آن برخورد میشود. این مطلب وجود داشته و من به دلیل خرسندی فمینیستها نمیتوانستم آن را در این سریال نشان ندهم و بازهم تأکید میکنم قصد ما ترویج چندهمسری نیست بلکه بیان سند تاریخی است.»
«شهابالدین طاهری»، نویسنده کتاب دوجلدی «حضرت یوسف» که در سال ۱۳۸۱ توسط نشر عابد به چاپ رسید، از «فرجالله سلحشور»، تهیهکنندهی سریال «یوسف پیامبر(ع)»، بهدلیل دزدی هنری در دادگاه شکایت کرد.
البته او نهایتاً در سال ۱۳۹۱ طبق رأی قطعی دادگاه از اتهام تقلب در فیلمنامه یوسف تبرئه شد.
در سریال «یوسف پیامبر(ع)» ۴۶ بازیگر اصلی و بیش از ۱۵۰ بازیگر فرعی به ایفای نقش پرداختند.
مدیر سابق روابط عمومی سریال «یوسف پیامبر(ع)» در پی اختلاف با کارگردان و تهیه کنندهی این سریال (فرجالله سلحشور) گفت که کل مبالغ هزینه شده برای ساخت این سریال بیش از ۱۲ میلیارد تومان بوده است؛ که ۶ میلیارد تومان آن توسط صداوسیما و بقیه توسط شهرداری تهران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت اقتصاد و دارایی و... پرداخت شده است.
اما «فرجالله سلحشور» با حضور در شبکهٔ جهانی جام جم ۳ ضمن تکذیب ادعای مدیر سابق روابط عمومی این سریال گفت:
«مجموع هزینههای ساخت این سریال حدوداً ۷ میلیارد تومان بوده است.»
برای سریال «یوسف پیامبر(ع)» نسخه سینمایی هم تهیه شد که فقط برای حضور در جشنوارههای داخلی و خارجی استفاده شد.
نخستین قسمت سریال 45 قسمتی «یوسف پیامبر(ع)» جمعه ۷ تیر ماه ۱۳۸۷ ساعت ۲۲ پخش شد.